یادداشتهای کنفرانس نمونه گیری
تاریخ کنفرانس 22/3/85
تعریف نمونه گیری :
نمونه گیری فرآیند انتخاب مشاهده ها و تعمیم نتایج مشاهده به کل جمعیت است.
دلایل نمونه گیری :
تاریخچه نمونه گیری :
نمونه گیری در علوم اجتماعی همگام با نظرسنجی سیاسی، توسعه یافته است.
مجله آمریکایی لیترری دایجست در سال 1920 اسامی افرادی را از دفترچه های راهنمای تلفن و فهرست اسامی دارندگان خودرو انتخاب و اقدام به ارسال کارت پستالهایی برای آنان نمود. سردبیران این مجله در این کارت پستالها این سؤال را مطرح کرده بودند که از بین دو نامزد انتخابات ریاست جمهوری به کدام یک رأی خواهید داد. لیترری دایجست پس از دریافت پاسخها به درستی پیش بینی کرد که چه کسی برندة انتخابات ریاست جمهوری خواهد بود. این مجله در دوره های بعدی انتخابات ریاست جمهوری حجم نظرسنجی خود را گسترش داد و پیش بینیهای آن در انتخابات ریاست جمهوری سالهای 1924، 1928 و 1932 درست از آب در آمد.
در سال 1936، این مجله برای ده میلیون نفر برگه های نظرسنجی فرستاد و دو میلیون پاسخ دریافت کرد. در این نظرسنجی 57 درصد شرکت کنندگان به آلف لندون و 43 درصد به روزولت رأی داده بودند. اما پس از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری، نتایج کاملاً بر عکس بود و روزولت با 61 درصد آرا پیروز شده بود. اشتباه سردبیران لیترری دایجست در چهارچوب نمونه گیری آنها نهفته بود: دارندگان تلفن و مالکان خودروی شخصی. آنها نمونه ای از افراد ثروتمند را انتخاب کرده بودند.
اصطلاحات نمونه گیری :
تعیین حجم نمونه :
تعیین حجم نمونه بستگی به میزان دقت و اطمینان مورد نظر دارد که با فرمولهایی قابل محاسبه است.
دو عامل خطای نمونه گیری را کاهش می دهد :
شیوه های نمونه گیری :
شیوه های نمونه گیری نسبت به مسائل مورد بررسی، متفاوت و تابع شرایط تحقیق است.
نمونه گیری غیر احتمالی :
نمونه گیری احتمالی (اتفاقی یا تصادفی) :
باید فهرستی از افراد یا عناصر جمعیت مورد مطالعه در اختیار داشته باشیم.
دستور العمل برای انتخاب بهترین نمونه : به حداکثر رساندن تعداد خوشه ها و کاهش تعداد عناصر هر خوشه.
نمونه گیری خوشه ای با احتمال متناسب با حجم : در این روش متناسب با حجم هر خوشه از آن نمونه گیری می کنیم.
مزیتهای نمونه گیری احتمالی :
الف- حذف سوگیری آگاهانه یا ناآگاهانه.
ب- امکان محاسبه درجه خطا.
موضوع تحقیق : بررسی تاثیر پدیده مدرک گرایی بر میزان مطالعه کتب غیر درسی توسط مردم تهران در سال 85 .
طرح مسئله :
یکی از علل پایین بودن میزان مطالعه کتب غیر درسی در بین مردم ، وجود معضل مدرک گرایی در جامعه و در پی آن بها ندادن به سواد و دانسته های افراد است. وجود پدیده مدرک گرایی و شدت یافتن آن در جامعه باعث می شود افراد برای بدست آوردن مدارک تحصیلی ارزش زیادی قائل شوند و در عوض دانش اندوزی و افزایش سواد و دانسته های فردی روز به روز ارزش خود را نزد مردم از دست بدهد. با تشدید پدیده مدرک گرایی، دانش آموزان و دانشجویان تنها به مطالعه کتب درسی اکتفا نموده و تنها نگرانی آنها قبولی در امتحانات و هدف اصلی آنها گرفتن مدرک خواهد بود و در نتیجه هیچ رغبتی به مطالعه کتب غیر درسی بجز در موارد بسیار کم نخواهند داشت. از دیگر پیامدهای مدرک گرایی، تلاش داوطلبان صرفاً برای قبولی در دانشگاه بدون توجه به رشته تحصیلی، بی علاقگی آنان به رشته تحصیلی پس از قبولی در دانشگاه و بالاخره درس نخواندن، غیبت از کلاس درس، تقلب در امتحانات و تلاش آنان برای تعطیلی کلاس درس است. البته نباید فراموش کرد که عوامل دیگری نیز در پایین بودن میزان مطالعه کتب غیر درسی مؤثر است که از جمله آنها عوامل اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی است.
سؤالات تحقیق :
الف - آیا پدیده مدرک گرایی تاثیری بر میزان مطالعه کتب غیر درسی توسط مردم تهران در سال 85 دارد؟
ب – مردم تهران چند ساعت در روز را به مطالعه کتب غیر درسی اختصاص می دهند؟
فرضیه :
وجود پدیده مدرگ گرایی در جامعه یکی از علل پایین بودن میزان مطالعه کتب غیر درسی توسط مردم تهران در سال 85 است.
پرسشنامه :
الف- کمتر از نیم ساعت ب- نیم تا یک ساعت
ج- یک تا دو ساعت د- بیش از دو ساعت
الف- خیلی زیاد ب- خیلی ج- تا حدودی د- کم ه- خیلی کم
روش تحقیق : پیمایشی
روش گردآوری اطلاعات : مصاحبه
روش نمونه گیری : خوشه ای چند مرحله ای